Витамины ертөнц

Хүний биеийн хэвийн бодисын солилцоо, өсөлт хөгжилт, эд эсийн үйл ажиллагаанд хэрэгтэй химийн бодисын бүлгийг витамин гэдэг. Хүний биед хэрэгтэй 13 витаминыг хоол хүнснээс авч болох ч хэмжээнээс нь хэтрүүлбэл хор болох аюултай.

А ретинол

Ашиг тус: Яс, шүд, зөөлөн эд, салслаг эд болон арьсыг эрүүлжүүлнэ. Нүдний торлог бүрхэвчийн пигментийг үүсгэхэд Витамин А гол үүрэгтэй.

Эх үүсвэр: Мах, өндөг, сүү, бяслаг, цөцгий, элэг, бөөр, загасны тос. Бетакаротин нь лууван, хулуу, төмс, гүйлс, брокли, бууцай болон бусад хар ногоон навчтай ургамлуудад байна.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ: 3000 микрограмм эр, эм

В1 тиамин

Ашиг тус: Нүүрстөрөгчийг энерги болгон хувиргахад нь эсүүдэд дэмжлэг болдог. Зүрх, булчин, мэдрэлийн системд хэрэгтэй.

Эх үүсвэр: Талх, хивэг, гоймон, буудай, өөхгүй мах, загас, вандуй, шош.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ: 1.1мг эм, 1.2мг эр

В2 рибофлавин

Ашиг тус: Нүүрстөрөгчөөс энерги ялгаруулах болон биеийн өсөлт, цусны улаан бөөмийн гаралтад тустай.

Эх үүсвэр: Өөхгүй мах, өндөг, шош,, самар, ногоон навчит ургамал, сүү, цагаан идээ, заримдаа талх, хивэгт агуулагдана.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ:  1.1мг эм, 1.3мг эр

В3 ниацин, никотиний хүчил

Ашиг тус: Биеийн ерөнхий эрүүл мэнд, өсөлт, нөхөн үржихүйд  нөлөөлж хоол боловсруулах систем, арьс, мэдрэлд тустай. Хоол хүнснээс энерги гаргахад нөлөөлнө.

Эх үүсвэр: Сүү, цагаан идээ, шувууны мах, загас, өөхгүй мах, самар, өндөг.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ:  14мг эм, 16мг эр

В6 пиридоксин

Ашиг тус: Дархлааны системийг сайжруулж, мэдрэлийн хэвийн системийг дэмжиж, цусны улаан бөөмийн гарц, уургийн шингэцэд нөлөөлнө.

Эх үүсвэр: Шош, самар, өндөг, мах, загас, хивэг, талх, буудай.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ: 1.5мг эм, 1.6мг эр

В9 фоль, фолийн хүчил, птеройл-глютаминий хүчил

Ашиг тус: Хоол боловсруулалтыг сайжруулж уургийн нөхөн төлжүүлэх, цусны улаан бөөмийн гарц болон ДНК-д тустай. Эд эсийн үйл ажиллагаа болон өсөлтөд нөлөөлж, хоол идэх дуршлыг нэмэгдүүлэн ходоодны хүчлийг өдөөнө.

Эх үүсвэр: Шош, хүчиллэг жимс, болон шүүс, буудай, хивэг, хар ногоон навчит ургамал, тахиа, гахай, мах, хясаа, элэг.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ: 400мкг эм, эр

В12

Ашиг тус: Хүний биеийн бодисын солилцоо, цусны улаан бөөмийг тогтворжуулна. Төв мэдрэлийн системийг дэмжиж ДНК-д нөлөөлдөг. Хүний биед бусад витаминууд хангагдаагүй үед энэ витамин элгэнд оршиж байдаг.

Эх үүсвэр: Өндөг, мах, тахиа, хясаа, сүү, цагаан  идээ.  

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ: 2.4мкг эм, эр

В пантотеник хүчил

Ашиг тус: Уураг, нүүрстөрөгчийн бодисын солилцоог сайжруулж, гармон, холестеролыг дэмжинэ.

Эх үүсвэр: Өндөг, загас, сүү, цагаан идээ, хивэг, шош, исгэгч, брокли, бусад байцаа, төмс, өөхгүй мах.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ: 5мг эм, эр

В биотин

Ашиг тус: Хоол боловсруулах, амрахад тустай уураг, нүүрстөрөгчийн бодисын солилцоог дэмжих холестеролд нөлөөлнө.

Эх үүсвэр: Өндөг, загас, сүү, цагаан идээ, хивэг, буудай, шош, исгэгч, брокли, бусад байцаа, төмс, өөхгүй мах.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ: 30мкг эм, эр

D ”нарны гэрэл” витамин

Ашиг тус: Шүд, ясыг эрүүлжүүлж, кальцийн шингэцийг сайжруулж, цусан дахь кальци, фосфор, эрдэс бодисыг тогтворжуулахад тустай.

Эх үүсвэр: Загас, сүү, цагаан идээ, ялангуяа бяслаг, хивэг, хавч, өтгөрүүлсэн сүү, нарны гэрэл, цөцгийн тос, цөцгий.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ:

200 IU олон улсын хэмжих нэгж- 50-аас доош нас

400 IU-51-70 нас

600 IU-70-аас дээш нас

С аскорбиний хүчил

Ашиг тус: Шүд буйлыг эрүүлжүүлж, төмрийг шингээн булчингийн уян хатан байдал, шарх эдгэрэлтэнд дэм болж, хүний биеийн дархлааны системийг дэмжинэ.

Эх үүсвэр: Хүчиллэг жимс болон шүүс, ногоон чинжүү, гүзээлзгэнэ, улаан лооль, брокли, манжин, төмс, тарвас.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ:  75мг эм, 90мг эр, +35мг тамхичид

Е токоферол

Ашиг тус: Энэхүү хорт хавдрын эсрэг бодис нь биеийн эд эсийг гэмтэхээс хамгаалж цусны улаан бөөм, Витамин К-ийн хэрэглээг зохицуулна.

Эх үүсвэр: Буудай, эрдэнэ шиш, самар, үр, олив, бууцай болон бусад ногоон навчит ургамал, ургамлын тос тухайлбал, эрдэнэ шиш, наран цэцэг, сояа үрийн гэх мэт.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ: 15мг эм, эр

К  

Ашиг тус: Цус бүлэгнүүлэхэд нэн чухал хэрэгтэй бөгөөд хөгширөхөд ясны бэхжилтэд тустай.

Эх үүсвэр: Байцаа, бууцай болон бусад ногоон навчит ургамал, хивэг, сояа.

Өдөрт хэрэглэх хэмжээ: 65мкг эм, 80мкг эр,